Vanessa cardui

W Środkowej Europie wylęgają się w dwóch pokoleniach. Pierwsze pokolenie lata od czerwca do sierpnia, drugie- od września do października. Jednak w Polsce można spotkać je już w maju, gdyż Rusałka osetnik co roku przylatuje do Środkowej Europy z południa kontynentu oraz północnej Afryki. Jest to motyl podróżnik, który większość swojego życia spędza na przemieszczaniu się z południa na północ (w okresie wiosennym), a w czasie jesiennym z północy na południe. Motyle które zostają w Polsce, nie przeżywają zimy, ani deszczowej jesieni.  Jak można się łatwo domyślić, polska nazwa tego motyla wzięła się od rośliny żywicielskiej gąsienic- ostu, na którym można je bardzo często spotkać. Rozpiętość skrzydeł waha się od 50-60 mm. Można ją spotkać na łąkach, w ogrodach, na łanach koniczyny (na zdjęciu) oraz lucernie. Unikają one lasów. Żywią się nektarem kwiatów. Podstawowymi roślinami żywicielskimi gąsienic są: oset, ostrożeń, pokrzywa, popłoch, a dodatkowo łopian oraz podbiał. Gąsienica przepoczwarza się w pobliżu rośliny żywicielskiej. Młode gąsienice kryją się w tutkowato zwiniętych, zespolonych przędzą liściach lub małych oprzędach u nasady łodygi. Dorosłe gąsienice poruszają się swobodnie oraz posiadają żółte prążki wzdłuż ciała i żółte kolce.

Data wykonania zdjęć: 26.07.13; 6.07.15

Miejsce wykonania zdjęć: Tarnowskie Góry, Polska

Pieris brassicae

Bielinek kapustnik. Jego rozpiętość skrzydeł wynosi od 55-65 mm. Stały towarzysz człowieka, zwłaszcza osób, które uprawiają rośliny na polach czy w ogrodach. Gąsienice tego motyla żerują gromadnie na różnych roślinach z rodziny krzyżowych m.in. na kapuście, gorczycy polnej czy nasturcji. Przed naturalnymi wrogami, takimi jak np. ptaki, chroni je jaskrawe ubarwienie i nieprzyjemny zapach, dlatego można je spotkać na odsłoniętych częściach liścia. Gąsienica żyje od czerwca do października, wyrządzając spore straty w uprawach. Przepoczwarza się bezpośrednio na roślinie żywicielskiej lub w jej pobliżu. Motyl pojawia się w 2-3 pokoleniach. Pierwsze- od połowy kwietnia do maja, drugie- od czerwca do sierpnia, trzecie, które nie zawsze występuje pojawia się od września do października. W przypadku Pieris brassicae występuje wyraźny dymorfizm płciowy. Na powierzchni skrzydeł samiczki znajdują się dwie okrągłe, czarne plamki (na zdjęciu), których nie posiada samczyk. Podczas lotu godowego samiec podąża za samicą spiralnym lotem. Zapłodniona już samica unosi do góry koniec odwłoka, co uniemożliwia samcom dalszą kopulację. Po kopulacji partnerzy zostają ze sobą przez kilka godzin. Motyle żywią się nektarem kwiatów, zwłaszcza preferują kwiaty od czerwonych do niebieskofioletowych. W lecie ogromne stada kapustników  wędrują od wybrzeży Bałtyku i Morza Północnego na południe Europy. Czasami docierają aż do Izraela, gdzie mogą się rozmnażać przez kilka generacji.

Data wykonania zdjęć: 17.07.22; 12.08.13; 18.05.14

Miejsce wykonania zdjęć: Katowice; Tarnowskie Góry, Polska

Autographa gamma

Błyszczka jarzynówka. Swoją łacińską nazwę wzięła od srebrzystej plamki w kształcie greckiej litery gamma pośrodku wierzchniej strony przednich skrzydeł. Motyl występuje w jednym pokoleniu, od końca kwietnia do lipca. Przylatuje do nas z Afryki. Rzadko pojawia się drugie pokolenie. Jego rozpiętość skrzydeł wynosi od 35-42 mm. Na tułowiu posiada sporą kępę włosów. Motyl jest aktywny na ogół nocą, ale można go spotkać również w ciągu dnia w przeciwieństwie do innych przedstawicieli z tej rodziny. Podczas wysysania nektaru nie przysiada na kielichu kwiatu, lecz zawisa nad nim jak koliber trzepocząc z dużą szybkością skrzydłami. Gąsienice Autographa gamma żyją od czerwca do września na takich roślinach jak: pokrzywa, jasnot, czyściec, koniczyna czy wilżyna. Żerujące, mogą wyrządzić spore krzywdy na uprawach lnu, tytoniu, roślin krzyżowych, a także młodych sosen. Gąsienice mają kolor od jasno do ciemnozielonego. Po przepoczwarzeniu się, część motyli odlatuje jesienią do krajów południowych.    

 Miejsce wykonania zdjęć: Bytom; Katowice, Polska
Data wykonania zdjęć: 28.06.14; 29.07.15; 25.05.14; 25.08.22

Araschnia levana

Rusałka kratnik. Swoją nazwę zawdzięcza jasnym kreską na skrzydłach, które tworzą kratkę. W ciągu roku występują dwa pokolenia tego motyla, które różnią się wyglądem. Pierwsze- wiosenne pokolenie latające od końca kwietnia do połowy czerwca jest barwy czerwonawobrunatnej, zaś drugie- letnie, latające od połowy lipca do końca sierpnia jest nieco mniejsze od pokolenia wiosennego i posiada ubarwienie brązowoczarne. Motyle żerują głównie na kwiatach roślin baldaszkowatych, preferują pokrzywę zwyczajną. Piją płyny z wilgotnej ziemi. Można je spotkać w jasnych lasach liściastych, leśnych przecinkach i drogach oraz nad brzegami strumieni. Rozpiętość ich skrzydeł wynosi od 32-38 mm. Samce często latają wzdłuż skrajów lasów i leśnych dróg w poszukiwaniu samic.

Pokolenie letnie:

Pokolenie wiosenne:

Data wykonania zdjęć: 9.07.14; 26.07.17; 10.05.15

Miejsce wykonania zdjęć: Dyrdy, Polska

Polygonia c-album

Rusałka ceik. Nazywana jest również rusałczakiem ceikiem. Tą nietypową nazwę wzięła od białej plamki w kształcie litery C, znajdującej się na spodzie tylnej pary skrzydeł. Występuje w dwóch pokoleniach. Pierwsze pojawia się od końca czerwca do końca lipca, drugie-ciemniejsze, od połowy sierpnia do września i zimuje w kryjówkach.  Polygonia c-album żywi się głównie nektarem kwiatów, sokami z przejrzałych owoców oraz co mniej smaczne-płynami z odchodów czy padliny. Rozpiętość skrzydeł wynosi od 42-55 mm. Samice mają ciemniejszy spód skrzydeł niż samce, niestety osobnik, któremu udało mi się zrobić zdjęcia był w kiepskim stanie, a skrzydła miał bardzo starte, więc nie wiem z którą płcią miałam do czynienia. Motyla można łatwo odróżnić po strzępiastym brzegu skrzydeł. Ciekawą rzeczą jest to, że samiec patroluje swój rewir ( siedząc na drzewach lub z ziemi) i przepędza nieproszonych osobników, nawet jeśli Ci są więksi od niego. Gąsienice żyją pojedynczo i przypominają swoim wyglądem ptasie odchody. Żerują od początku maja do końca sierpnia. Podstawowymi roślinami żywicielskimi gąsienic są: pokrzywa zwyczajna, chmiel zwyczajny, wiąz górski, wierzba iwa, a także porzeczki i leszczyny. Motyla można spotkać nad brzegami potoków, na wilgotnych łąkach, w ogrodach oraz na obrzeżach lasów.     

Data wykonania zdjęć: 19.07.15; 4.09.13
Miejsce wykonania zdjęć: Tarnowskie Góry, Polska

Acronicta leporina

Wieczernica królica. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny sówkowatych wynosi 34-44 mm. Postać dorosła pojawia się w dwóch pokoleniach, w okresie od maja do końca sierpnia. Środowiskiem występowania tego motyla są wilgotne lasy liściaste i mieszane, zadrzewienia nadrzeczne i śródpolne oraz parki. Do roślin żywicielskich gąsienicy zaliczamy szereg drzew liściastych, m.in. brzozy, topole, wierzby, dęby, leszczyny, olsze oraz jesiony. Zimuje w postaci poczwarki. 

Data wykonania zdjęcia: 12.06.21
Miejsce wykonania zdjęcia: Katowice, Polska