Argynnis laodice

Dostojka laodyce. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny rusałkowatych wynosi od 52-62 mm. Motyl pojawia się w jednym pokoleniu od połowy lipca do końca sierpnia na wilgotnych łąkach na skrajach lasów, zrębach, polanach oraz na obrzeżach torfowisk niskich. Do roślin żywicielskich gąsienicy zaliczamy fiołek błotny oraz psi. Gąsienica żeruje nocą. Jaja składane są w sąsiedztwie rośliny pokarmowej. Kiedyś gatunek ten obserwowany był głównie w północnej i wschodniej Polsce, jednak ostatnio obserwuje się ekspansję tego gatunku w kierunku zachodnim, zwłaszcza na południu kraju, czego dowodem może być obserwacja dokonana przeze mnie na Śląsku. Zimuje w postaci gąsienicy.

Data wykonania zdjęć: 21.07.15

Miejsce wykonania zdjęć: Woźniki, Polska

Coenonympha pamphilus

Strzępotek ruczajnik. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny rusałkowatych wynosi od 24-34 mm. Motyl pojawia się w dwóch lub trzech pokoleniach. Pierwsze pokolenie lata od maja do czerwca, drugie- od lipca do września. Spotkać możemy go na suchych i umiarkowanie wilgotnych łąkach, ugorach, terenach ruderalnych, przydrożach i przytorzach. Gąsienica odżywia się takimi roślinami jak mietlica pospolita i rozłogowa, wiechlina łąkowa, kostrzewa czerwona oraz tomka wonna. Samica składa jaja na źdźbłach traw, nisko nad ziemią, rzadziej na liściach lub kwiatostanach. Larwa żeruje w nocy, przepoczwarza się na źdźbłach lub liściach traw. W poszukiwaniu nektaru motyl odwiedza rozmaite kwiaty, najczęściej koniczynę białą, komonicę nerkowatą, krwawnik pospolity, przetacznik ożankowy czy chaber łąkowy. Dorosłe motyle latają powoli, nisko nad ziemią. Często przysiadają na ziemi, liściach, źdźbłach lub kwiatach, jednak zawsze ze złożonymi skrzydłami. Zimuje w postaci gąsienicy.

Data wykonania zdjęć: 24.05.14; 5.08.14

Miejsce wykonania zdjęć: Tarnowskie Góry, Polska

Argynnis aglaja

Dostojka aglaja. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny rusałkowatych wynosi od 45-58 mm. Motyl pojawia się w jednym pokoleniu od czerwca do sierpnia. Spotkać możemy go na przyleśnych łąkach, zrębach i polanach w lasach liściastych oraz iglastych. Motyle są bardzo łase na nektar kwiatów i zazwyczaj odżywiają się nim wczesnym rankiem lub późnym popołudniem. Latają wtedy z jednej główki kwiatowej na drugą, zatrzymując się na każdym kwiatku tylko przez kilka sekund. Do roślin żywicielskich gąsienicy zaliczamy różne gatunki fiołków w tym fiołek leśny, kosmaty, wonny i psi. Jaja składane są na liściach rośliny pokarmowej lub na suchych źdźbłach w jej pobliżu. Gąsienica żeruje nocą, a za dnia ukrywa się pod rośliną. Dostojka aglaja przepoczwarza się na różnych przedmiotach w pobliżu rośliny pokarmowej. Motyl spija nektar z wielu gatunków kwiatów m.in. z ostrożnia polnego i błotnego, ostu zwisłego i chabra łąkowego. Spotykany jest w całej Polsce, jednak pojedynczo lub nielicznie. Zimuje w postaci gąsienicy.

Data wykonania zdjęć: 3.07.14
Miejsce wykonania zdjęć: Beskid Śląski, Polska

Maniola jurtina

Przestrojnik jurtina. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny rusałkowatych wynosi od 36-52 mm. Motyl pojawia się w jednym pokoleniu od czerwca do pierwszych dni sierpnia. Długi czas pojawiania się motyla kontrolowany jest przez geny. Potomstwo które dziedziczy pewien typ genów będzie miało krótki rozwój larwalny i postać dorosła będzie się pojawiała wcześnie, zaś potomstwo dziedziczące inną kombinację genów, będzie miało wolniejszy rozwój larwalny, a postać dorosła będzie pojawiała się później. Przestrojnika jurtinę spotkać możemy na śródleśnych łąkach, polanach, zrębach i leśnych drogach. Zasiedla również ugory, pastwiska oraz tereny ruderalne. Występuje wyraźny dymorfizm płciowy. Wierzch skrzydeł samca jest ciemnobrunatny z szeroką, ukośną, ciemną smugą, która zawiera łuski zapachowe. Samica jest znacznie większa od samca i posiada skrzydła barwy brunatnej. Na przednim skrzydle dodatkowo znajduje się pomarańczowe rozjaśnienie. Gąsienica żeruje na rozmaitych trawach, w tym na kostrzewie czerwonej, wiechlinie łąkowej, stokłosie prostej, kłosówce wełnistej i pierzastej. Samica składa jaja pojedynczo, zwykle nisko przy ziemi, na świeżych lub suchych liściach i źdźbłach traw. Gąsienica prowadzi nocny tryb życia, za dnia chowając się w ściółce. Przepoczwarza się nisko nad ziemią. Motyle pożywiają się nektarem m.in. takich kwiatów jak ostrożeń polny i błotny, chaber łąkowy i lebiodka pospolita. Często spijają także płyny z odchodów zwierzęcych i wilgotnej ziemi. Chętnie siadają na ludziach wabione zapachem ludzkiego potu. Zimuje w postaci gąsienicy.      

 

Data wykonania zdjęć: 3.07.14
Miejsce wykonania zdjęć: Beskid Śląski, Polska

Cyaniris semiargus

Modraszek semiargus. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny modraszkowatych wynosi od 24-33 mm. Motyl pojawia się w jednym pokoleniu, od maja do sierpnia. Występuje wyraźny dymorfizm płciowy. Wierzch skrzydeł samca jest ciemnoniebieski z fioletowym odcieniem, zaś samicy jednolicie czarnobrunatny. Preferuje wilgotne, śródleśne łąki, skraje lasów, polany oraz pastwiska. Do roślin żywicielskich gąsienicy zaliczamy koniczynę łąkową oraz pogiętą, przelot pospolity i nostrzyk żółty. Jaja składane są pojedynczo, najczęściej na nierozwiniętych kwiatach. Początkowo gąsienice zjadają główki kwiatowe koniczyny, a pod koniec rozwoju także liście i łodygi. Żerują o zmierzchu. Motyle często przylatują do takich kwiatów jak komonica błotna, koniczyna łąkowa, wyka ptasia, ostrożeń polny, chaber łąkowy czy groszek żółty. Gatunek występuje w całym kraju, jednak jego populacja jest niewielka i z roku na rok się zmniejsza. Zimuje w postaci gąsienicy.

Data wykonania zdjęć: 1.07.15; 14.07.20

Miejsce wykonania zdjęcia: Bytom; Sonntagshorn, Polska; Niemcy

Boloria selene

Dostojka selene. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny rusałkowatych wynosi od 38-41 mm. Motyl pojawia się w dwóch pokoleniach. Pierwsze lata od maja do czerwca, drugie- od lipca do września. Dostojkę selene spotkać możemy na zrębach, skrajach lasów, wilgotnych łąkach i polanach leśnych. Samce często patrolują teren w poszukiwaniu samicy. Kiedy samiec natknie się na samicę, para szybko łączy się ze sobą i najczęściej pozostaje ukryta nisko w roślinności. Do roślin żywicielskich gąsienicy zaliczamy fiołek błotny, psi i kosmaty. Jaja składane są pojedynczo na liściach rośliny pokarmowej lub na suchych fragmentach roślin występujących w jej pobliżu. W poszukiwaniu nektaru motyle odwiedzają takie rośliny jak ostrożeń błotny, dąbrówkę rozłogową czy rdest wężownik. Zimuje w postaci gąsienicy.

Data wykonania zdjęć: 7.07.15; 14.08.16

Miejsce wykonania zdjęć: Pieniny; Beskid Niski, Polska

Maculinea arion

Modraszek arion. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny modraszkowatych wynosi od 35-40 mm. Imago spotkać możemy w jednym pokoleniu od pierwszych dni czerwca do sierpnia na suchych śródleśnych łąkach, polanach, pastwiskach, kserotermicznych murawach, przydrożach i przytorzach. Do roślin pokarmowych gąsienicy zaliczamy macierzankę piaskową i zwyczajną oraz lebiodę pospolitą. Dymorfizm płciowy słabo widoczny. Modraszek arion jest gatunkiem chronionym w Polsce. Powód jego wymierania nie jest jeszcze dokładnie poznany, ale prawdopodobną przyczyną może być zmiana charakteru środowisk otwartych na skutek eutrofizacji i związanej z nią sukcesji bujniejszej roślinności zielnej, która zajmuje miejsce macierzanki. Modraszek arion należy do gatunków myrmekofilnych, gdyż larwa modraszka część swojego stadium rozwojowego spędza w gnieździe mrówek. Samica motyla składa jaja na pąkach kwiatowych wewnątrz kwiatostanów. Młoda gąsienica żywi się kwiatami rośliny pokarmowej, a w czwartym stadium spada na ziemię, gdzie zaczyna wydzielać substancje chemiczne, które przyciągają mrówki. Mrówki biorą gąsienicę motyla za swoją larwę i zanoszą ją do mrowiska gdzie opiekują się nią przez 10 miesięcy. Z początkiem czerwca gąsienice zmieniają się w poczwarki w pobliżu wejścia do kolonii i po dwóch tygodniach wyczołgują się na zewnątrz w postaci dorosłego motyla. W związku z tym powstała kolejna teoria tłumacząca wymieranie modraszka ariona w Polsce. Zbyt wysoka trawa powoduje wzrost temperatury w mrowiskach, przez co maleje też populacja mrówek, a wraz z nimi populacja motyla. 

Data wykonania zdjęcia: 6.07.15

Miejsce wykonania zdjęcia: Pieniny, Polska

Lycaena alciphron

Czerwończyk zamgleniec. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny modraszkowatych wynosi od 34-38 mm. Postać dorosłą spotkać możemy w jednym pokoleniu od czerwca do pierwszych dni lipca, czasami trochę dłużej. Występuje wyraźny dymorfizm płciowy. Wierzch skrzydeł samca jest fioletowy z pomarańczowymi przejaśnieniami, samicy- brunatny.  Motyla spotkać możemy na wilgotnych łąkach oraz polanach leśnych. Samce mają swój rewir, który patrolują siedząc wysoko na źdźbłach traw. Gdy w ich polu widzenia znajdzie się inny samiec, natychmiast zastaje przepędzony. Do roślin żywicielskich gąsienicy zaliczamy różne gatunki szczawiu. Jaja składane są pojedynczo na wierzchu liścia lub na ogonku liściowym rośliny pokarmowej. Gąsienica żeruje za dnia oraz o zmierzchu. Przepoczwarza się na roślinie pokarmowej lub na suchych resztach roślinnych na powierzchni ziemi. Ze względu na rolnicze zagospodarowanie terenów przyleśnych, gatunek znika z niektórych obszarów Polski. Spotykany jest lokalnie i niezbyt często. Zimuje w postaci gąsienicy.

Data wykonania zdjęć: 1.07.15 

Miejsce wykonania zdjęć: Bytom, Polska