Hepialus humuli

 Krótkowąs chmielowiec lub niesobka chmielanka. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny niesobkowatych wynosi 40-70 mm. Postać dorosła pojawia się od ostatnich dni maja do końca lipca w wilgotnych dolinach rzecznych, ogrodach, parkach, na wilgotnych łąkach i polanach leśnych. Gatunek charakteryzuje się wyraźnym dymorfizmem płciowym. Skrzydła samca są śnieżnobiałe, z jedwabistym połyskiem, natomiast skrzydła samicy są żółte, z ceglastym deseniem, w postaci nieregularnych smug. Dodatkowo samica jest znacznie większa od samca. Zapłodniona samica składa jajeczka w locie. Gąsienica żeruje na korzeniach traw, chmielu, szczawiu i mniszka. Ich okres rozwojowy może trwać nawet 2-3 lata. W tym czasie linieją przynajmniej 11 razy. Przepoczwarczenie następuje w rurkowatym oprzędzie w ziemi. Zimuje w postaci gąsienicy. 

Data wykonania zdjęcia: 30.05.24

Miejsce wykonywania zdjęcia: Katowice, Polska

Bijugis bombycella

Niecnica puchatka. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny koszówkowatych wynosi 15-21 mm. Postać dorosła pojawia się od początku maja do pierwszych dni sierpnia na polanach i skrajach lasów. Preferuje tereny suche i nasłonecznione. Rośliny żywicielskie gąsienicy nie są znane. 

Data wykonania zdjęcia: 01.06.24

Miejsce wykonywania zdjęcia: Katowice, Polska

Colobochyla salicalis

 Pomiarka wierzbianka. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny Erebidae wynosi 23-28 mm. Postać dorosła pojawia się od początku maja do końca sierpnia nad brzegami rzek i strumieni, w wilgotnych dolinach rzecznych, lasach łęgowych, moczarach śródleśnych oraz na podmokłych łąkach. Do roślin żywicielskich gąsienicy zaliczamy topolę osikę i wierzbę iwę. Larwy żerują na młodych pędach. Zimuje w postaci poczwarki.

Data wykonania zdjęcia: 31.05.24
Miejsce wykonania zdjęcia: Katowice, Polska

Nola cucullatella

  Rezelia kapturnica. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny rezeliowatych wynosi 15-20 mm. Postać dorosła pojawia się od połowy czerwca do pierwszych dni sierpnia na polanach leśnych, skrajach lasów i w lasach. Do roślin żywicielskich gąsienicy zaliczamy śliwę domową, śliwę tarninę, świdośliwę, głóg, jabłoń domową, gruszę oraz jarząb pospolity. W młodszych stadiach wzrostowych larwy podczas żerowania szkieletują liście, natomiast w starszych stadiach zgryzają blaszkę liściową od brzegu. Przepoczwarczenie następuje na gałązce, w brunatnym, łódeczkowatym kokonie, pokrytym skrawkami epidermy wygryzionej z gałązki. Zimuje w postaci gąsienicy.

Data wykonania zdjęcia: 11.06.24

Miejsce wykonania zdjęcia: Katowice, Polska

Axylia putris

 Rolnica zbutewka. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny sówkowatych wynosi 27-36 mm. Postać dorosła pojawia się od początku maja do końca sierpnia w ogrodach, parkach, przydrożach, na moczarach śródleśnych, nadrzecznych łąkach i skrajach lasów. Imago odpoczywa ze skrzydłami złożonymi wzdłuż ciała, upodabniając się w ten sposób do złamanego kawałka, zbutwiałej gałązki. Do roślin żywicielskich gąsienicy zaliczamy mniszek, burak, łobodę, gwiazdnicę, komonicę, lucernę, koniczynę, wykę, babkę, jęczmień, rdest, szczaw i przytulię. Przepoczwarczenie następuje na ziemi, natomiast poczwarka zimuje w ściółce.

Data wykonania zdjęcia: 06.06.24

Miejsce wykonania zdjęcia: Katowice, Polska 

Ypsolopha sequella

 Brak odpowiednika w polskiej nazwie. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny Ypsolophidae wynosi 18-20 mm. Postać dorosła pojawia się od początku lipca do końca sierpnia w parkach, ogrodach i lasach. Do roślin żywicielskich gąsienicy zaliczamy klon polny, klon zwyczajny, klon jawor i wierzbę. Przepoczwarczenie następuje na ziemi lub na pniu drzewa, w miękkim, białym kokonie. 

Data wykonania zdjęcia: 11.06.24

Miejsce wykonania zdjęcia: Katowice, Polska

Ypsolophidae

 

Argyresthia curvella

 Licinek jabłonek. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny licinkowatych wynosi 10-12 mm. Postać dorosła pojawia się od połowy czerwca do połowy sierpnia w sadach, parkach, ogrodach, na polanach i terenach ruderalnych. Do roślin żywicielskich gąsienicy zaliczamy jabłoń domową oraz dziką. Larwa żyje w zamkniętym pąku, żerując na wewnętrznych częściach kwiatu. Przepoczwarczenie następuje w ziemi, w siateczkowatym kokonie. Zimuje w postaci jaja. 

Data wykonania zdjęć: 09.06.24
Miejsce wykonania zdjęć: Katowice, Polska

Sesia apiformis

 Przeziernik osowiec. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny przeziernikowatych wynosi 31-48 mm. Postać dorosła pojawia się od połowy maja do połowy sierpnia, w lasach łęgowych, dolinach rzecznych i parkach. Nazwa "przeziernik osowiec" wzięła się od mimikry, którą stosuje ten gatunek, a która upodabnia go do osy. Podczas lotu skrzydła przeziernika wydają brzęczenie, podobnie jak skrzydła szerszenia. Do roślin żywicielskich gąsienicy zaliczamy różne gatunki topól m.in. białą, czarną, kanadyjską, balsamiczną oraz osikę, a dodatkowo wierzbę iwę. Samica składa nawet do 1200 jaj, u podnóża pnia topoli lub wierzby. Zaraz po wylęgu młode larwy zagrzebują się w ziemi i wgryzają w korzenie drzew, gdzie żerują przez dwa lata. Z wyglądu przypominają larwy chrząszczy. Tuż przed przepoczwarczeniem, gąsienice schodzą w głąb drewna, przykrywając swój chodnik cienką warstwą kory. Pomaga im to ukryć się przed drapieżnikami. Tam budują kokon z jedwabnej przędzy i resztek drewna i zmieniają się w poczwarkę. Po przepoczwarczeniu samice spędzają pierwsze godziny swojego życia na pniu drzewa, blisko otworu z którego wyszły na zewnątrz, gdzie czekają na zapłodnienie przez samca. Zimuje w postaci larwy.

Data wykonania zdjęcia: 15.06.24
Miejsce wykonania zdjęcia: Ruda Śląska, Polska

Ptycholoma lecheana

 Brak odpowiednika w polskiej nazwie. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny zwójkowatych wynosi 16-20 mm. Postać dorosła pojawia się od początku czerwca do końca lipca, w lasach, sadach, ogrodach i zaroślach. Do roślin żywicielskich gąsienicy zaliczamy szereg drzew liściastych, m.in. klon, brzozę, lipę, dąb, jesion, jabłoń, śliwę, topolę oraz wierzbę iwę, a dodatkowo jodłę i modrzew. Larwy żerują wewnątrz zrolowanych liści. Zimuje w postaci gąsienicy, w schronieniu wykonanym z przędzonej sieci, w szczelinach kory rośliny pokarmowej. 

Data wykonania zdjęcia: 19.05.24

Miejsce wykonania zdjęcia: Katowice, Polska

Lacanobia thalassina

 Piętnówka lśnica. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny sówkowatych wynosi 32-38 mm. Postać dorosła pojawia się od połowy maja do pierwszych dni września w lasach liściastych, mieszanych, parkach i ogrodach. Do roślin żywicielskich gąsienicy zaliczamy berberys, olchę czarną, brzozę, żarnowiec miotlasty, rdest, malinę właściwą oraz wierzbę. Zimuje w postaci poczwarki ukrytej w ziemi.

Data wykonania zdjęcia: 24.05.24

Miejsce wykonania zdjęcia: Katowice, Polska

Pseudohermenias abietana

 Brak odpowiednika w polskiej nazwie. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny zwójkowatych wynosi 14-18 mm. Postać dorosła pojawia się od początku maja do końca lipca w lasach iglastych, parkach oraz w ogrodach, w których występuje roślina żywicielska. Do roślin pokarmowych gąsienicy zaliczamy jodłę pospolitą, świerk pospolity, a dodatkowo sosnę zwyczajną. Młode gąsienice minują igły, natomiast strasznie larwy opuszczają miny i żerują na zewnątrz liścia. Zimuje w postaci gąsienicy.

Data wykonania zdjęcia: 15.05.24
Miejsce wykonania zdjęcia: Katowice, Polska

Capua vulgana

 Brak odpowiednika w polskiej nazwie. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny zwójkowatych wynosi 13-16 mm. Postać dorosła pojawia się od początku maja do pierwszych dni lipca w lasach, parkach, ogrodach i zaroślach. Do roślin żywicielskich gąsienicy zaliczamy malinę właściwą, borówkę czarną oraz szereg drzew liściastych, m.in. brzozę, olchę czarną, grab zwyczajny, leszczynę pospolitą, dąb, wiąz oraz jarząb pospolity. Zimuje w postaci poczwarki. 

Data wykonania zdjęcia: 12.05.2024
Miejsce wykonywania zdjęcia: Tarnowskie Góry, Polska

Sabra harpagula

 Wycinka puginałówka. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny wycinkowatych wynosi 25- 42 mm. Postać dorosła pojawia się w dwóch pokoleniach. Pierwsze pokolenie lata od pierwszych dni maja do końca czerwca, natomiast drugie lata pojawia się od ostatnich dni lipca do końca sierpnia. Środowiskiem występowania tego gatunku są wilgotne lasy liściaste i ogrody. Do roślin żywicielskich gąsienicy zaliczamy lipę, a dodatkowo brzozę, dąb i olchę. Zimuje w postaci poczwarki, w cienkim kolonie, wewnątrz zwiniętego liścia.

Data wykonania zdjęcia: 03.05.24

Miejsce wykonania zdjęcia: Katowice, Polska

Panolis flammea

 Strzygonia choinówka. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny sówkowatych wynosi 32-40 mm. Postać dorosła pojawia się w jednym pokoleniu, od początku marca do końca maja, w lasach iglastych i mieszanych. Rojka motyli odbywa się wysoko w koronach drzew, po zachodzie słońca. Imago żywi się głównie nektarem z kwitnących wierzbowych bazi. Samica składa żeberkowane, zielone jaja, na igłach i młodych pędach roślin pokarmowych larwy. Do roślin żywicielskich gąsienicy zaliczamy przede wszystkim sosnę zwyczajną, a przy masowych pojawach także jodłę pospolitą, świerk pospolity, sosnę alpejską oraz sosnę czarną. Przepoczwarczenie następuje w ściółce. Zimuje w postaci poczwarki.
Motyl uważanych jest za szkodnika drzew iglastych, zwłaszcza sosny.

Data wykonania zdjęcia: 27.04.24

Miejsce wykonania zdjęcia: Katowice, Polska

Thera obeliscata

 Paśnik sosnowiec. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny miernikowcowatych wynosi 23-25 mm. Postać dorosła pojawia się w dwóch pokoleniach. Pierwsze pokolenie lata od końca maja do połowy lipca, natomiast drugie pokolenie pojawia się od początku sierpnia do końca września. Środowiskiem występowania tego gatunku są bory sosnowe, bory świerkowe, lasy mieszane, młodniki sosnowe oraz wrzosowiska. Do roślin żywicielskich gąsienicy zaliczamy sosnę zwyczajną, a dodatkowo świerk pospolity i jałowiec pospolity. Zimuje w postaci larwy. 

Data wykonania zdjęcia: 21.04.2024

Miejsce wykonania zdjęcia: Katowice, Polska

Watsonalla cultraria

 Wycinka nożówka. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny wycinkowatych wynosi 22-33 mm. Postać dorosła pojawia się w dwóch pokoleniach. Pierwsze pokolenie lata od pierwszych dni kwietnia do pierwszych dni czerwca, natomiast drugie pokolenie pojawia się od początku lipca do pierwszych dni września. Środowiskiem występowania tego gatunku są lasy bukowe i lasy liściaste. Do roślin żywicielskich gąsienicy zaliczamy buk zwyczajny. Przepoczwarczenie następuje w oprzędach, między liśćmi. Zimuje w postaci poczwarki. 

Data wykonania zdjęcia: 14.04.24

Miejsce wykonania zdjęcia: Katowice, Polska

Cilix glaucata

 Bodlica sinica. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny wycinkowatych wynosi 18-25 mm. Postać dorosła pojawia się w dwóch pokoleniach. Pierwsze pokolenie lata od początku kwietnia do połowy czerwca, natomiast drugie pokolenie pojawia się od początku lipca do końca sierpnia. Środowiskiem występowania tego motyla są parki, sady, ciepłolubne zarośla oraz zręby. Do roślin żywicielskich gąsienicy zaliczamy głóg, dziką jabłoń, śliwę tarninę oraz śliwę domową. Larwy żerują gromadnie, na niskich krzewach. Zimuje w postaci poczwarki, w ciemnym oprzędzie, między spojonymi przędzą liśćmi. 

Data wykonania zdjęcia: 13.08.23

Miejsce wykonania zdjęcia: Katowice, Polska

Ennomos autumnaria

 Latalec jesieniak. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny miernikowcowatych wynosi 45-52 mm. Postać dorosła pojawia się od ostatnich dni sierpnia do pierwszych dni października w lasach liściastych, mieszanych, parkach, ogrodach i zaroślach. Samica składa jaja na spodniej stronie gałęzi, siedząc skrzydłami w dół. Do roślin żywicielskich gąsienicy zaliczamy olszę czarną, brzozę, dąb, lipę oraz wierzbę. Dorosłe larwy prowadzą nocny tryb życia. Przepoczwarczenie następuje w oprzędach, zbudowanych ze sprzędzonych z sobą liści roślin pokarmowych. Zimuje w postaci jaja. 

Data wykonania zdjęć: 22.08.23

Miejsce wykonania zdjęć: Katowice, Polska

Thymelicus acteon

 Karłątek akteon. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny powszelatkowych wynosi 25-28 mm. Imago pojawia się w jednym pokoleniu, od początku maja do końca sierpnia, na nasłonecznionych skrajach lasów, nasłonecznionych stokach i zarastających łąkach. Motyle chętnie odwiedzają kwiaty o fioletowym i niebieskim kolorze. Samica składa jaja w niewielkich grupach na suchych liściach traw. Do roślin żywicielskich gąsienicy zaliczamy kłosownicę pierzastą i leśną, stokłosę, trzcinnik i perz właściwy. Larwa po przezimowaniu żyje w rurkowato zwiniętym liściu. Przepoczwarczenie następuje w luźnym kokonie, między sprzędzonymi liśćmi traw, nisko przy ziemi. Zimuje w postaci gąsienicy.
Na czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych wyginięciem ma status VU czyli gatunku wysokiego ryzyka, narażonego na wyginięcie.

Data wykonania zdjęcia: 25.07.23

Miejsce wykonania zdjęcia: Wyżyna Miechowska, Polska

Zygaena carniolica

 Kraśnik rzęsinowiec. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny kraśnikowatych wynosi 25-34 mm. Postać dorosła pojawia się od połowy czerwca do końca sierpnia na murawach kserotermicznych, nasłonecznionych górskich zboczach oraz na podłożach wapiennych. Imago odżywia się nektarem kwiatów, zwłaszcza fioletowych. Pod wieczór motyle gromadzą się na łodygach kwiatów i tak spędzają noc. Do roślin żywicielskich gąsienicy zaliczamy komonicę, a dodatkowo przelot, szyplin oraz sparcetę. Samica składa żółte jaja w małych złożach na liściach roślin pokarmowych. Przepoczwarczenie następuje w kokonie zawieszonym nisko nad ziemią na łodydze rośliny pokarmowej lub na trawie. Zimuje w postaci gąsienicy, w przyziemnej warstwie roślinności. 
Na czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych ma status gatunku bliskiego zagrożenia wyginięciem.

Data wykonania zdjęć: 25.07.23

Miejsce wykonania zdjęć. Wyżyna Miechowska, Polska

Hypena rostralis

 Rozszczepka nosatka. Rozpiętość skrzydeł tego motyla z rodziny Erebidae wynosi 26-32 mm. Postać dorosła pojawia się od początku marca do końca listopada w lasach liściastych, mieszanych, zaroślach, na polanach leśnych i na zrębach. Do roślin żywicielskich gąsienicy zaliczamy chmiel zwyczajny, a dodatkowo malinę i pokrzywę. Zimuje w postaci imago.

Data wykonania zdjęcia: 30.08.23

Miejsce wykonania zdjęcia: Katowice, Polska